Centar za istraživanje razvoja lokalne i regionalne samouprave Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine (dalje: Centar) osnovan je 24. 6. 2020. godine. Skupština ANUBiH je na sjednici održanoj 10. 7. 2020. godine donijela Odluku o njegovom osnivanju. Centar je organizaciona jedinica Odjeljenja društvenih nauka te se nalazi u okviru naučnog sektora Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine.

Osnivanje Centra ima za cilj pripremanje istraživačkih projekata i izvođenje istraživanja u oblasti uspostave i funkcionisanja sistema lokalne samouprave u Bosni i Hercegovini u doba liberalnog demokratskog ustrojstva političkog sistema koje je nastalo uvođenjem višepartijskog sistema 1990. godine.

Cilj Centra je unapređenje temeljnog razumijevanja problema i značaja razvoja lokalne i regionalne  samouprave.

Centar će svoj rad temeljiti na naprednim, naučnim i interdisciplinarnim istraživanjima s ciljem osiguranja relevantnih temeljnih informacija koje će biti omogućene društvenoj i znanstvenoj zajednici.

Svojim osnivačkim elaboratom Centar je definisao os­nov­e programske orijentacije kojim naznačava pod­ručja naučnih istraživanja u kojim će vršiti istraživanje i iskazivati svoj naučni interes. Na tim osnovama Centar je obavezan da:

• razrađuje višegodišnji programski okvir svo­jih istraživanja koji treba da uključuje u odgo­va­rajući višegodišnji plan rada ANUBiH. Takav programski okvir predstavlja srednjo­ročnu programsku orijentaciju Centra na kojoj se predviđaju i grade osnovne potrebe Centra, npr. studije, proučavanja, naučni projekti, stu­dijski boravci, neophodni sporazumi, sredstva itd.;

• definiše za svaku tekuću godinu prog­ram i plan rada, u čiji okvir spadaju: izrada istraživačkih projekata, rea­li­zacija usvojenih naučnih istraživanja, anga­žo­vanje članova Centra u tom vremenskom periodu, ocjena mogućih prihoda, neophodnih bitnih usluga itd.

Osnove takvog programa i plana rada ulaze u godišnji plan rada ANUBiH.

Područja i projekti istraživanja u okviru Centra odnose se na:

• reformu teritorijalne organizacije lokalne samouprave u Bosni i Hercegovini u postdejtonskom periodu;

• participaciju građana u odlučivanju o javnim poslovima u jedinicama lokalne samouprave;

• ulogu opštinskog načelnika u vršenju lokalne vlasti;

• ostvarivanje ciljeva lokalnog ekonomskog, socijalnog i kulturnog razvoja opštine;

• utjecaj gradova kao jedinica lokalne samouprave na proces urbanizacije, ekonomskog i kulturnog razvoja i razvoja saobraćajne infrastrukture;

• ustavno-zakonski položaj grada Sarajeva: mogućnosti reforme ustavne, zakonske i statutarne nadležnosti i teritorijalne organizacije Sarajeva;

• politiku regionalnog razvoja u Bosni i Hercegovini u procesu integracije u Evropsku uniju: uspostava ekonomsko razvojnih regija.

Jedno od važnih područja istraživanja biće i demografske promjene u opštinama Bosne i Hercegovine. Bitan aspekt u demografskim promjenama odnosi se i na promjenu etničke strukture opština prema Popisu stanovništva iz 2013. godine.

Direktor Centra: akademik Mirko Pejanović

Članovi Centra su: akademik Slavo Kukić, prof. dr. Jasmina Osmanković, prof. dr. Anto Domazet, prof. dr. Vjekoslav Domljan, prof. dr. Jusuf Žiga, prof. dr. Elmir Sadiković, prof. dr. Zlatiborka Popov Momčinović, prof. dr. Mirza Emirhafizović, prof. dr. Nail Kurtić, prof. dr. Rebeka Kotlo i doc. dr. Ana Mari Planinić-Bošnjak.